۲۷ شهریورِ ۱۳۹۹ بود که طبق عادت بعد از عکاسی از سیارات، یکی از عکسها را در گروه جلساتِ هفتگی به اشتراک گذاشتم. آن شب نوبتِ زحل بود. کمی بعد از آن، آقای نظرپور در گروه، به عکسی از زحل که اردیبهشت ماه همان سال گرفته بودم، اشاره کرد و آن را کنارِ این عکس قرار داد و از اعضا سوال کرد که چه فرقی در آن دو دیده می شود. فردای آن روز آقای کاوه جواب را بیان کردند و جنابِ نظرپور هم توضیحات تکمیلی را چنین دادند: “قبل از مقابله سایه سمتِ راست است و بعد از مقابله، سایه سمتِ چپ” و سوال و جواب پایان یافت.
اما، نکته ی دیگری توجه من را به خود جلب کرد. اینکه زاویه ی حلقه ی زحل نسبت به زمین طی این چهار ماه اضافه شده بود. این موضوع مرا به فکر فرو برد. من از قبل می دانستم که زحل از شروعِ تابستانِ خود عبور کرده و در حال حرکت به سمتِ پاییز است. چرا که عکس های قبلی، که پارسال گرفته بودم و اوایل امسال، دقیقا همان را نشان می دادند، شکل ۱.
شکل ۱ : تصویر سیاره ی زحل برای روزهای ۴ مرداد ۱۳۹۸، ۱۰ خرداد ۱۳۹۹ و ۲۷ شهریور ۱۳۹۹ همراه با زاویه ی سنجش شده ی آنها
بنابراین، متوجه شدم که باید دلیلی منطقی برای آن وجود داشته باشد و یکی از راه های رسیدنِ به جواب، محاسبه ی زاویه برحسبِ روز است.
طی ماه گذشته با کمکِ قوانینِ کپلر و داده های ارایه شده در بخشِ سری صفحاتِ فکت شیتِ وبسایتِ ناسا، توانسته بودم برنامه ای در محیطِ نرم افزارِ متلب[۱] بنویسم که حرکتِ سیارات منظومه ی شمسی را از سال ۲۰۰۰ محاسبه نماید. تنها کافی بود که زاویه ی مربوط به حلقه ی زحل را بدان اضافه نمایم. کار ساده ای نبود. اما، با کمی تجسم و تمرکز بالاخره توانستم این کار را انجام بدهم و نتیجه برایم بسیار جالب بود، شکل ۲.
شکل ۲ : زاویه ی حلقه ی زحل برحسب زمان برای بازه ی سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۴۰ میلادی
پس چنین نوسانی وجود دارد. حال برای اطمینان از مشاهده ی خود، منحنی را برای فاصله ی سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ میلادی رسم کردم و سه داده ی سنجش شده را هم روی آن گذاشتم، شکل ۳.
شکل ۳ : دامنه ی نوسانِ زاویه ی حلقه ی زحل برای سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ میلادی و داده های سه عکس گرفته شده در شکل ۱
بررسیِ شکل ۳ به من اثبات کرد که آنچه دیدم صحیح بوده است و اندازه گیری ها روندِ مدل سازی را دنبال می کند. اما، هنوز از شرایط ایده آل فاصله دارد.
[۱] MATLAB
دیدگاهتان را بنویسید