دیدن پنج تایی

در مرکز این تصویر شش نقطه ی نورانی درخشان قرار دارد که چهار تای آنها به دور یک جفت که در مرکز واقع شده، حلقه زده اند.

اما ظاهر می‌تواند فریبنده باشد، همانگونه که اینجا با شش کهکشان مواجه نیستیم، بلکه تنها سه کهکشان وجود دارد!
به بیان دقیق‌تر یک جفت کهکشان (در پیش زمینه) و یک اختروش(کوازار) در دوردست!

داده های هابل همچنین نشان می‌دهد یک نقطه ی هفتم نور در مرکز وجود دارد که پنجمین تصویر از اختروش دوردست است. این پدیده ی کمیاب به دلیل وجود دو کهکشان در پیش زمینه که مانند یک عدسی عمل می‌کنند اتفاق می‌افتد.

دوربین نمای باز شماره ٣ هابل (WFC3) این کهکشان ها را با جزئیات تماشایی به تصویر کشیده.
انتظار می‌رفت این دوربین که طی چهارمین (و آخرین) عملیات سرویس هابل در سال ٢٠٠٩ برروی آن نصب شد، تا سال ٢٠١۴ کار کند اما ١٢ سال پس از نصبش همچنان به ثبت هر دو نوع تصاویر با کیفیت بالا و تصاویر جذاب (مانند این تصویر) ادامه می‌دهد.

جفت کهکشان مرکزی تصویر در واقع دو کهکشان جداگانه هستند، چهار نقطه ی نورانی که دور آن حلقه زده و نقطه ی کم
نور پنجم در مرکز، پنج تصویر جداگانه از یک اختروش هستند، جرمی به‌شدت درخشنده اما دوردست که با نام ۲M1310-1714 شناخته می‌شود.

دلیل این “پنج تایی دیدن” پدیده ای است تحت عنوان”همگرایی گرانشی”
همگرایی گرانشی زمانی روی می‌دهد که یک جرم به شدت سنگین کیهانی (مانند یک جفت کهکشان) باعث خمیدگی بافت فضا شود به طوری که نور جرمی دوردست درحال عبور از آن قسمت فضا به اندازه ی کافی دچار خمیدگی و بزرگنمایی شود تا اینجا روی زمین انسان ها بتوانند چند تصویر بزرگنمایی شده از جرم دوردست مشاهده کنند.

در واقع اختروش موجود در این تصویر نسبت به جفت کهکشان ها در فاصله ی بسیار بیشتری از زمین قرار دارد. نور اختروش در اطراف کهکشان ها به خاطر جرم بسیار زیادشان خمیده شده است و این تصویر باورنکردنی که کهکشان‌ها با چهار اختروش احاطه شده اند را ایجاد می‌کند. در حالیکه واقعیت این است که تنها یک اختروش در پشت کهکشان ها قرار دارد!

مترجم: محمدجواد کاوه

امتیاز متن و عکس:
ESA/Hubble & NASA, T. Treu
Acknowledgment: J. Schmidt

منبع:
https://esahubble.org/images/potw2132a/

لینک این مطلب در اینستاگرام:

https://www.instagram.com/p/CVjmkfyqE_W/?utm_medium=copy_link