خلاصه ی گزارش رصد:
اعضای شرکت کننده: محمد رنجبران به همراه خانواده (مجموعا هفت نفر از سن ۹ سالگی تا سن ۶۹ سال)
روز رصد: پنجشنبه پانزدهم مهر ماه ۱۴۰۰ هجری شمسی، معادل با سی ام صفر ۱۴۴۳ هجری قمری، برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۱ میلادی.
رصدگاه: بام سبز شیراز، واقع در منظقه شش شهرداری شیراز، به عرض جغرافیایی ۲۹ درجه و ۴۰ دقیقه و ۲۶.۴ ثانیه ی شمالی و طول جغرافیاییِ ۵۲ درجه و ۳۰ دقیقه و ۳۴.۰ ثانیه ی شرقی. ارتفاع از سطح دریا هم در محل ۱۹۷۰ متر است.
مراحل کار به تفکیک زمان انجام:
۱۵:۳۸، حضور در پایین بام شیراز. ۱۶:۲۸، رسیدن به بالای کوه. ۱۶:۴۰، پایان آماده سازی تجهیزات. ۱۷:۲۰، غروب آفتاب. ۱۷:۵۱، هلال با ابزار دیده شد. ۱۸:۰۴، هلال با چشم غیر مسلح به مدت ۳ الی ۴ ثانیه دیده شد. ۱۸:۰۸، تمامی اعضا با چشم غیر مسلح هلال را رویت کردند.
شرح برنامه ی رصد هلالِ ربیع الاول ۱۴۴۳:
هلال ماه نوی ربیع الاول امسال پارامترهای رصد خوبی داشت و در حدودِ رویت با چشم غیر مسلح قرار داشت. از این رو ما تصمیم گرفتیم که از رصدگاه بام سبز شیراز برای رویت استفاده کنیم. این رصدگاه باعث می شد که همراه با برنامه ی رصد، بتوانیم کوه پیمایی خوبی هم انجام بدهیم.
حدود هفت ماه قبل بود که برای رویتِ هلال نوی شعبان ۱۴۴۲ به همین رصدگاه رفته بودیم. از قبل می دانستم که در محلِ غروب افتاب، افق حدود ۴ درجه توسط کوه دراک، بسته شده است. به همین خاطر برنامه ریزی را به گونه ای انجام دادیم که حداقل ۲۰ دقیقه قبل از اینکه خورشید پشت کوه برود بالا باشیم. نزدیک یک ساعت هم برای کوه پیمایی درنظر گرفتم و نیم ساعت هم رسیدن به محل از منزل. بنابراین، قرارمان ساعت ۱۵:۳۰ پایینِ بام شیراز بود. اما به دلیلِ نیاز به بنزین زدن و کمی هم معطلی هنگام پارک کردن در محلِ رصدگاه، اندکی شروع برنامه با تاخیر انجام گرقت.
محل پیاده روی ما تا بالای کوه، کاملا در سایه ی کوه قرار داشت و به دلیل وجودِ چندین ساختمان روی قله، مسیر خاکی، کوبیده و صاف شده بود و پیاده روی را ساده می کرد. برخلاف انتظارمان، بین ۴۰ تا ۵۰ دقیقه طول کشید که به بالای کوه برسیم. از این رو زمان کافی برای نصب تجهیزات داشتیم.
ما معمولا بعد از نصب تجهیزات، خورشید را تا زمانِ غروب با کمکِ فیلتر نور سفید، در کادرِ تلسکوپ و دوربین قرار می دهیم. این بار هم همان روند را دنبال کردیم. خورشید میزبانِ لکه ی نسبتا بزرگی هم بود به شماره ی ۲۸۸۲. صبح همان روز از خانه، رصدِ آن لکه ی زیبا را انجام داده بودم، شکل ۱، از حضور این لکه برای فوکوس کردنِ تلسکوپ استفاده نمودم.
شکل ۱: لکه ی خورشیدی ۲۸۸۲
با رفتنِ خورشید به پشتِ کوه دراک، من با سه انگشت (سبابه و دوتای سمت چپ) که حدود ۵ درجه را نشان می دهد، سعی کردم محل غروبِ ماه را تخمین بزنم. بعد کادر تلسکوپ را در آنجا قرار دادم و با زاویه ی ۶۰ درجه نسبت به افق، جارو کردنِ آسمان را شروع کردم. چند باری هم کمی چپ و کمی راستِ محل غروب حرکت کردم . خلاصه ادامه دادم تا ساعت ۱۷:۵۱ دقیقه که توانستم ماه را داخل دوربین ببینم.
برای ثبتِ تصویری زیبا، علاوه بر خود ماه، نیاز به گرفتنِ چند فریم دارک هم هست. علاوه بر آن، نیاز به داشتنِ چند عکس از زمینه ی آسمان بدون ماه هم هست. همه ی اینا رو همان جا در محل تهیه کردم تا بعد در خانه بتوانم ترکیب کنم و عکس نهایی را دربیاورم.
در ادامه، اعلام کردم که هلال را روی نمایشگر دوربین دیده ام، باقی اعضای خانواده هم امدند و هلال را مشاهده کردند. برایشان جالب بود. گذشت، تا ساعت ۱۸:۰۴ دقیقه که ماه نزدیک کوه دراک شده بود و من اعلام کردم که دارم با چشم غیر مسلح هم می بینم و سعی کردم به بقیه هم نشان بدهم که خب کسی ندید. ولی، ساعت ۱۸:۰۸ دقیقه، خیلی به سطح کوه دراک نزدیک شده بود و دیگر راحت دیده می شد و بقیه ی اعضای تیم هم توانستند ببینند. این موقع بود که من تقریبا ابزار را جمع کرده بودم و اماده ی برگشت به پایین کوه بودیم.
تصویرِ خورشید نزدیک غروب، با فیلتر نور سفید، همراهِ هلالِ ماه، بعد از ترکیب با عکس های دارک و زمینه، در شکل ۲ آمده است.
شکل ۲: هلال ماه و قرص خورشید. لکه ی ۲۸۸۲ خورشید هم در تصویر قابل مشاهده است.
دیدگاهتان را بنویسید